Lee Kuan Yew

Lee Kuan Yew
Lee in 2007
1ste Eerste Minister van Singapoer
Ampstermyn 5 Junie 1959 – 28 November 1990
Voorafgegaan deur	Amp geskep
Opgevolg deur	Goh Chok Tong
Lid van die Singapoerse parlement vir Tanjong Pagar
Ampstermyn 22 April 1955 – 23 Maart 2015
Voorafgegaan deur	Kiesafdeling gestig
Opgevolg deur	Indranee Rajah
Sekretaris-generaal van die People's Action Party
Ampstermyn 21 November 1954 – 14 November 1992
Voorafgegaan deur	Amp geskep
Opgevolg deur	Goh Chok Tong
Persoonlike besonderhede
Gebore	Harry Lee Kuan Yew 16 September 1923 Singapoer
Sterf	25 Maart 2015 (op 91) Singapoer
Politieke party	People's Action Party
Ouers	Chua Jim Neo (moeder)
Eggenoot/-note	Kwa Geok Choo
Kind(ers)	3, insluitend Lee Hsien Loong
Alma mater	Raffles-kollege London School of Economics Fitzwilliam College, Cambridge

Lee Kuan Yew GCMG CH SPMJ (gebore Harry Lee Kuan Yew; 16 September 1923 - 23 Maart 2015), waarna dikwels verwys word deur sy voorletters LKY en soms in sy vroeëre jare verwys word as Harry Lee, was 'n Singapoerse politikus en prokureur wat die eerste premier van Singapoer was van 1959 tot 1990. As een van die stigterslede van die People's Action Party, word Lee erken as die stigtersvader van die land, gekrediteer deur vinnig die land van 'n ontwikkelende derde wêreld in 'n ontwikkelde eerste wêreldland om te skakel binne 'n enkele generasie onder sy leiding.

Nadat hy aan die London School of Economics studeer het, behaal Lee 'n eersteklas honneurs in die regte aan die Fitzwilliam College in Cambridge. Hy word in 1950 'n advokaat van die Midde-Tempel en het tot 1959 regte beoefen. Lee het in 1954 die People's Action Party (PAP) gestig en was die party se eerste sekretaris-generaal tot 1992. Hy het die party tot agt opeenvolgende oorwinnings gelei. Nadat Lee in 1990 as premier bedank het, het hy as Senior Minister onder sy opvolger Goh Chok Tong tot 2004 gedien, daarna as Minister Mentor ('n adviespos) tot 2011, onder sy eie seun Lee Hsien Loong. In totaal het Lee vir 56 jaar opeenvolgende ministeriële poste beklee. Hy was vir bykans 60 jaar lid van die parlement tot sy dood in 2015 en het Tanjong Pagar-kiesafdeling verteenwoordig. Vanaf 1991 het hy die vyf-lid Tanjong Pagar-groepsverteenwoordigende kiesafdeling gehelp en hy is vir 'n rekord vyf verkiesings onbestrede verkies.

Lee het 'n veldtog teen Brittanje gedoen om van hul koloniale bewind afstand te doen, en uiteindelik deur middel van 'n nasionale referendum 'n samesmelting met ander voormalige Britse gebiede om Maleisië in 1963 te vorm gelei. Met 'n oorweldigende parlementêre beheer by elke verkiesing, het Lee toesig gehou oor die transformasie van Singapoer van 'n Britse kroonkolonie met 'n natuurlike diep hawe na 'n ontwikkelde land met 'n hoë-inkomste-ekonomie. In die proses het hy 'n stelsel van meritokratiese, hoogs effektiewe en nie-korrupte regering en staatsdiens gesmee. Baie van sy beleid word nou by die Lee Kuan Yew School of Public Policy aangebied. Lee het 'n populistiese beleid ontwyk ten gunste van langtermyn sosiale en ekonomiese beplanning. Hy het meritokrasie en veelrassigheid as regeringsbeginsels voorgestaan, wat Engels die omgangstaal gemaak het om die immigrantegemeenskap te integreer en om die handel met die Weste te vergemaklik, terwyl tweetaligheid in skole die student se moedertaal en etniese identiteit behou het.

Lee se heerskappy word gekritiseer omdat hy burgerlike vryhede ingekort het (mediabeheer en beperkinge op openbare betogings) en om laster teen politieke opponente aanhangig te maak. Hy het aangevoer dat sulke tugmaatreëls noodsaaklik was vir politieke stabiliteit, wat tesame met die oppergesag van die reg noodsaaklik is vir ekonomiese vooruitgang, en het eenmaal gesê: "Enigiemand wat besluit om my aan te neem, sal moet kneukelbeskermers aantrek. As u dink u kan my seerder maak as ek vir u, probeer gerus. Daar is geen ander manier waarop u 'n Chinese samelewing kan regeer nie." Hy is op 23 Maart 2015 op die ouderdom van 91 jaar aan longontsteking oorlede. In 'n week van nasionale rou het 1,7 miljoen inwoners en wêreldleiers hulde aan hom gebring waar hy in die parlementshuis vertoon is, en in huldeblyke oral op die eiland.